Giải mã: Cấu tạo cơ thể người chi tiết nhất

Cấu tạo cơ thể người có các hệ thống cơ quan và hệ thống tế bào cùng chung sống và liên kết chặt chẽ với nhau. Khi tác hại xảy ra ở bất cứ đâu, cơ thể cũng gặp phải những ảnh hưởng nhất định. Hãy cùng WheyShop tìm hiểu về cấu tạo của các tế bào trong cơ thể chúng ta thông qua bài viết dưới đây!

⇒ Mời bạn xem thêm các sản phẩm Whey Protein đang khuyến mãi, giảm giá

1. Thành phần cấu tạo cơ thể người

Cấu tạo cơ thể người được tạo thành từ các tế bào. Mỗi tế bào cung cấp cấu trúc cho các mô và cơ quan của cơ thể, tiêu thụ các chất dinh dưỡng và chuyển hóa thành năng lượng. Ngoài ra, các tế bào cũng thực hiện các chức năng nhất định. Ví dụ, tế bào chứa di truyền của cơ thể, mã hóa, kiểm soát các chất do tế bào tổng hợp và cho phép tế bào tạo ra bản sao. 

Các tế bào cấu tạo cơ thể con người thường rất nhỏ, chúng ta chỉ có thể được nhìn thấy qua kính hiển vi ánh sáng. Nhân của chúng được ngăn cách với tế bào chất bằng màng nhân. Đồng thời, tế bào chất được ngăn cách với chất lỏng xung quanh bởi màng tế bào (hay màng plasma).

2. Cấu trúc tế bào trong cấu tạo cơ thể người

Các chất khác nhau cấu tạo nên tế bào cơ thể người được gọi chung là “nguyên sinh chất”, bao gồm: nước, chất điện giải, protein, lipid và carbohydrate.

1.1. Nước chiếm 3/4 cấu tạo cơ thể

Chúng ta thường nghe nói rằng cơ thể người được cấu tạo từ 70% là nước. Đúng vậy, môi trường chất lỏng cho tế bào chính là nước và nó hầu như ở khắp mọi nơi ngoại trừ tế bào mỡ. Có nhiều chất hóa học trong cơ thể con người có thể hòa tan trong nước, và một số hóa chất trở nên lơ lửng trong nước (ví dụ: các hạt rắn).

1.2. Chất điện giải (ion) trong cấu tạo cơ thể người

Trong cơ thể con người có các ion quan trọng trong tế bào như magie, photphat, sunfat, cacbonat, kali và lượng nhỏ natri, clo và canxi. Các ion này có tác dụng cung cấp các thành phần hóa học. Các chất vô cơ hỗ trợ các phản ứng của tế bào và cần thiết cho hoạt động của các cơ chế kiểm soát tế bào.

1.3. Protein

Cấu tạo bên trong cơ thể người ngoài nước còn có chất protein (chiếm từ 10 – 20%). Protein là hợp chất được tạo thành từ nhiều đơn phân axit amin. Axit amin bao gồm 3 thành phần: Nhóm amin (NH2), Nhóm cacboxyl (COOH) và cuối cùng là Nhóm cacboxyl (COOH). Nguyên tử cacbon trung tâm được liên kết với nguyên tử hiđro, và nhóm biến đổi trên R quyết định các đặc tính của axit amin. 

Protein cấu tạo cơ thể người nên đảm nhiệm nhiều chức năng liên quan đến toàn bộ hoạt động sống của tế bào, quy định các tính trạng và các tính chất của cơ thể sống như:

• Thành phần cấu tạo chủ yếu của tế bào.
• Xúc tác cho các phản ứng sinh hóa.
• Điều hòa sự trao đổi chất.
• Bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại

1.4. Lipid

Đây là những loại chất được nhóm lại do khả năng hòa tan trong môi trường các dung môi đặc thù. Các phân tử lipid, đặc biệt là phospholipid và cholesterol, chỉ chiếm khoảng 2% tế bào trong cơ thể người.

Lý do Lipid là 1 chất quan trọng góp phần cấu tạo nên cơ thể con người vì Lipid hầu hết không hòa tan trong nước và được sử dụng để tái tạo màng tế bào và các màng này được dùng để ngăn cách các ngăn tế bào khác nhau. 

Mặt khác, 1 tế bào Lipid chứa lượng lớn chất béo trung tính thường chiếm 95% tế bào mỡ. Lượng chất béo này được lưu trữ trong các tế bào này được dùng làm năng lượng dự trữ cho cơ thể.

1.5. Carbohydrate

Carbohydrate là 1 phần của cơ thể con người có tương đối ít chức năng trong tế bào (ngoại trừ các phân tử glycoprotein), nhưng chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong dinh dưỡng tế bào. Chất Carbohydrate cấu tạo nên cơ thể người thường chiếm 1%, hoặc có thể lên đến 3% trong tế bào cơ, 6% trong tế bào gan. 

Carbohydrate sẽ có trong dịch ngoại bào của cơ thể dưới dạng glucose hòa tan. cung cấp năng lượng cần thiết cho tế bào. Ngoài ra, một lượng nhỏ glucose được lưu trữ trong tế bào dưới dạng glycogen, polime không hòa tan của glucose có thể bị thủy phân để đáp ứng nhu cầu năng lượng của tế bào.

⇒ Mời bạn tham khảo: Bí quyết tính tỉ lệ cơ thể chuẩn đơn giản nhất

2. Hệ thống các cơ quan

Ngoài cấu tạo tế bào trong cơ thể con người thì hệ thống các cơ quan phục vụ cho nó cũng là yếu tố vô cùng quan trọng. Mỗi cơ quan chức năng này được xác định khác nhau dựa trên đặc tính cấu tạo và chức năng của từng bộ phận. Cấu tạo cơ thể người bao gồm:

2.1. Hệ tuần hoàn

Hệ tuần hoàn cần được nhắc đến đầu tiên khi nói đến cấu tạo của cơ thể con người. Đây là hệ thống mạng lưới bao gồm bạch huyết, máu và các mạch máu trong cơ thể.

Với chức năng vận chuyển O2, chất dinh dưỡng và các chất cần thiết như nội tiết tố (hormone), hệ thống tuần hoàn đi đến tất cả các tế bào để nuôi dưỡng và cải thiện các hoạt động của con người tốt hơn.

Hệ tuần hoàn vận chuyển các chất khí và dinh dưỡng vào các mô khắp cơ thể con người. Để hoạt động nhịp nhàng, hệ tuần hoàn cần:

• Xây dựng hệ thống dựa trên sự lưu thông khí huyết.
• Hệ thống tim mạch gồm tim, mạch máu, máu có tác dụng bơm và thúc đẩy máu đi khắp cơ thể.
• Hệ thống bạch huyết gồm mạch bạch huyết, tuyến ức, hạnh bạch huyết, lá lách và amidan. Hệ thống này có chức năng lọc và đưa hạch bạch huyết trở lại lưu thông máu.

2.2. Hệ hô hấp

Để tế bào cấu tạo trong cơ thể người hình thành và phát triển toàn diện, không chỉ máu mà hệ tuần hoàn, các cơ quan trong cơ thể cũng phải được cung cấp đầy đủ oxy. Hệ thống hô hấp bao gồm mũi, phế quản, phổi và thanh quản.

Chức năng chính của hệ thống hô hấp là một đường dẫn khí cung cấp đủ oxy cho tất cả các cơ quan trong cơ thể chúng ta. Ngoài ra, hệ tuần hoàn còn giúp cơ thể bài tiết các chất khí ra khỏi phổi và mạch phổi thông qua quá trình hô hấp, lấy O2 và thải CO2 ra khỏi cơ thể.

2.3. Hệ tiêu hóa

Với chức năng chọn lọc, chuyển hóa và phân hủy khi thức ăn được hấp thụ vào cơ thể, hệ tiêu hóa đóng vai trò chủ đạo trong cấu trúc cơ thể con người. Quá trình này được thực hiện bởi các cơ quan khác như ddạ dày, thanh quản, miệng, lưỡi, cơ hoành, gan, ruột non, túi mật và tuyến tụy.

Hệ tiêu hóa có cơ chế hoạt động là phá vỡ các polyme thức ăn thành các thành phần enzyme mà cơ thể tự động tiết ra để hấp thu và tối ưu hóa các chất dinh dưỡng rồi từ từ chuyển hóa chúng thành năng lượng để nuôi dưỡng các tế bào trong hệ tiêu hóa của chúng ta.

2.4. Hệ bài tiết

Cấu tạo cơ thể người cần có hệ bài tiết, đây là hệ thống giúp cơ thể con người lọc và loại bỏ các chất thải, độc tố ra khỏi cơ thể. Ngoài ra, hệ thống bài tiết còn giữ lượng nước cần thiết cho các hoạt động của sự sống của cơ thể con người cũng.

Mặt khác, hệ thống này còn hỗ trợ cân bằng điện giải trong dịch cơ thể, duy trì giá trị pH trong máu,… Các bộ phận trong hệ bài tiết gồm thận, niệu đạo, bàng quang và niệu quản. Trong đó, thận hoạt động như các chất thải để lọc qua máu và loại bỏ bằng cách đưa nước tiểu có kiểm soát qua đường tiết niệu và bàng quang.

2.5. Hệ thần kinh

Hệ thần kinh là trung tâm, có nhiệm vụ quan trọng là điều khiển các hoạt động và điều khiển tất cả các bộ phận, cơ quan quan trọng của cơ thể. Cấu tạo cơ thể con người cần hệ thần kinh bao gồm não, dây thần kinh và tủy sống, trong đó não là cơ quan phức tạp nhất giúp phát triển toàn diện hệ thần kinh tư duy.

⇒ Mời bạn tham khảo: BMR là gì ? Ý nghĩa của BMR trong việc giảm cân

2.6. Hệ thống cơ – xương khớp

Hệ cơ xương bao gồm tất cả 206 xương và sụn, cung cấp toàn bộ cấu trúc xương cơ thể con người. Ngoài việc định hình và hỗ trợ vận động, hệ xương là nơi dự trữ các khoáng chất cần thiết và quan trọng, sản sinh ra các tế bào máu và tiết ra các hormone thiết yếu.

Ngoài ra, hệ cơ có nhiệm vụ đảm bảo vận động dưới hình thức co cơ. Khi cơ dính vào hai xương khác nhau thì quá trình co của cơ cũng diễn ra đồng thời với cử động của khớp. Từ đó, tạo ra sự chuyển động và vận động của cơ thể.

Con người chúng ta có 3 loại cơ chính: cơ tim, cơ vân và cơ trơn. Khi hệ cơ xương khớp của bạn hoạt động kém hơn, “lỏng lẻo” hơn sẽ khiến khớp bị tổn thương, từ đó dẫn đến các bệnh lý nguy hiểm về cột sống.

2.7. Cơ quan sinh sản

Bao gồm tất cả các bộ phận nằm ở tuyến sinh dục, hệ thống sinh sản có nhiệm vụ sản sinh ra các hormone, trứng và tinh trùng để đảm bảo cho quá trình thụ thai và sinh nở ở con người. Trái ngược với các hệ cơ quan khác, hệ sinh sản có những đặc điểm và cấu tạo cơ thể con người khác nhau về giới tính (nam và nữ) với sự khác biệt về cấu trúc về tuổi và chu kỳ sinh sản. 

Ở nam giới:

Hệ thống sinh sản nam (hoặc cơ quan sinh sản nam) chịu trách nhiệm hình thành các tế bào sinh sản, còn được gọi là tế bào sinh dục (tinh trùng, trứng) và các hormone sinh sản. Chúng có quan hệ mật thiết với nhau để thực hiện chức năng sinh sản và sinh sản. 

Ở nam giới, hệ thống sinh sản bao gồm dương vật, mào tinh hoàn, ống dẫn tinh và tinh hoàn. Có 2 loại hormone ảnh hưởng đến cơ quan sinh sản nam là FSH và LH. FSH kích thích các ống bán lá kim sản xuất tinh trùng và LH kích thích các tế bào đặc biệt, được gọi là tế bào Leydig, tiết ra testosterone, 1 loại hormone dành riêng cho nam giới.

Ở nữ giới:

Phụ nữ có số lượng lớn tế bào sinh dục nữ được gọi là trứng. Tuy nhiên, tế bào này không trưởng thành đến khi bắt đầu dậy thì, thường là khoảng 12 tuổi. Để duy trì sự sống, các tế bào trưởng thành thường xuyên, nhưng chỉ 1 tế bào được giải phóng mỗi tháng cho đến khi người phụ nữ đến tuổi mãn kinh. Thời kỳ mãn kinh thường bắt đầu ở độ tuổi 45 – 55. 

Ở phụ nữ, hệ thống sinh sản bao gồm tử cung, cổ tử cung, âm đạo và buồng trứng. Khi được thụ tinh đúng cách với tinh trùng của đàn ông thông qua quan hệ tình dục hoặc thụ tinh nhân tạo với trứng của phụ nữ mang thai.

2.8. Hệ nội tiết

Hệ thống nội tiết chịu trách nhiệm điều chỉnh các quá trình thiết yếu trong cơ thể con người như phát triển, tăng trưởng, trao đổi chất, cân bằng nội môi và phát dục. Hệ thống nội tiết bao gồm tuyến tùng, tuyến giáp, tuyến ức, tuyến yên, tinh hoàn và buồng trứng.

Các cơ quan của hệ thống nội tiết có nhiệm vụ sản xuất ra các hormone đi kèm với máu để điều hòa và cân bằng các hoạt động sinh lý được phát triển một cách ổn định. Hệ thống nội tiết được tạo thành từ 1 mạng lưới phức tạp của các tuyến sản xuất, lưu trữ và giải phóng hormone. Mỗi tuyến sản xuất một hoặc nhiều hormone đi vào các cơ quan và mô nhất định trong cơ thể.

Cấu tạo của cơ thể người không thể thiếu hệ nội tiết. Các tuyến bộ phận của hệ thống nội tiết bao gồm:

• Vùng dưới đồi: Sản xuất nhiều hormone kiểm soát tuyến yên. Nó tham gia vào việc điều chỉnh nhiều chức năng, bao gồm chu kỳ ngủ, sự thèm ăn và nhiệt độ cơ thể.
• Tuyến yên: Tuyến yên nằm bên dưới đồi chịu trách nhiệm cho sự tăng trưởng và sinh sản. Ở đây, nó cũng có thể mang chức năng kiểm soát chức năng của nhiều tuyến nội tiết khác.
• Tuyến tùng: Đây là tuyến được tìm thấy ở giữa não và rất quan trọng đối với chu kỳ giấc ngủ.
• Tuyến giáp: Nằm ở phần trước của cổ, rất quan trọng cho quá trình trao đổi chất.
• Tuyến cận giáp: Cũng nằm ở phía trước cổ, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kiểm soát nồng độ canxi trong xương và máu.
• Tuyến ức: Nằm ở thân trên, tuyến ức hoạt động cho đến tuổi dậy thì và tạo ra các hormone quan trọng cho sự phát triển tế bào bạch cầu T.
• Tuyến thượng thận: Nó được tìm thấy trên đầu của mỗi quả thận và đóng vai trò trong việc sản xuất các hormone quan trọng để điều chỉnh các chức năng như huyết áp, nhịp tim và phản ứng với căng thẳng.
• Tuyến tụy: Nằm trong ổ bụng, phía sau dạ dày, kiểm soát lượng đường trong máu.

⇒ Mời bạn tham khảo: Trao đổi chất ở cơ thể người và những điều bạn chưa biết

Thông qua bài viết trên đây, WheyShop đã giúp các bạn đã hiểu rõ thêm phần nào về cấu tạo cơ thể người. Cảm ơn các bạn đã quan tâm theo dõi bài viết!